የዐማራ አለም ዓቀፍ አላያንስ ካውንስል ዲፕሎማሲ
የአማራ ህዝብ ትግል መንግስታዊ ስልጣን ከተቆጣጠሩ በከፍተኛ ደረጃ ሃብት፣ የጦር መሳሪያ እና የውጭ መንግስታት ድጋፍ ካላቸው ሃይሎች ጋር የሚደረግ መራራ ትግል ነው። ትግሉ የተሳካ እንዲሆን፣ በሁሉም መስክ በሚገባ የታሰበበት፣ የተደራጀ፣ የታቀደ፣ መሆን ይኖርበታል። ስለዚህም አማራን ለማጥፋት እኩይ አላማ ይዘው ለተነሱ አካላት ምላሽ በሚገባ በታሰበባቸው እስታራቴጂዎችና እውቀትን፣ ጥበብን እና አቅምን አሰናስኖ መፈጸም ያስፈልገዋል። ማንኛውንም የአማራ ህዝብ እና የትግሉ አጋሮች እና ደጋፊዎች የሚያበረክቱትን አስተዋጽኦ ውጤታማ በሆነ መንገድ መጠቀም የሚችል ቀልጣፋና ቁርጠኛ የትግል አቅጣጫዎች መካከል የዲፕሎማሲ ዘርፍ አንዱ ነው።
ባሁኑ ወቅት የአብይ አህመድ አገዛዝ እና ወያኔ በማካሄድ ላይ ያሉትን ተጨባጭ የዘር ማጥፋትና ማጽዳት ዘመቻዎች ምላሽ የሚገባ የአማራ የህልውና ማስከበሪያ ዲፕሎማሲ እስትራቴጂ መዘርጋትና በዕለታዊ መርሃ ግብር መፈጸም ወሳኝ ግዳጅ መሆኑ መረዳት አያስቸግርም። በህልውና አደጋው አሳሳቢ ተፈጥሮና የትግሉን የተለያዩ ባህሪዎች የተነሳ በውጭ ሃገራት የሚገኙ የአማራ ህዝብ ህልውና አሳስቧቸው በግልና በቡድን ጥረት የሚያደርጉ አካላት በፍጥነት ውይይት ማድረግ፣ ወቅቱን የሚመጥን የጋራ ግንዛቤ ላይ በመድረስ፤ በፍጥነት ማከናወን ያለባቸውን የዲፕሎማሲ ጉዳዮች ማስቀመጥ ተገቢ ነው። በአማራ ህልውና ላይ ያንዥበበውን አደጋ በዋነኛነት ማስቆም ብሎም ከምንጩ ማድረቅ። የራሱ የአማራ ህዝብ ሃላፊነት መሆኑን በመረዳት፣ የውጭ ሃይሎች የማይገባ ተጽእኖ ላይ ግልጽ አቋም መውሰድ አስፈላጊ መሆኑንም ከዚሁ ጋር መገንዘብ ያስፈልጋል።
ከዚያም በመቀጠል በዚህ ፈታኝ ወቅት እንደ ሃገር የቅርብ ጊዜ የዲፕሎማሲ ውድቀቶችን ለመጠቆም ያህል፥
- ሃገሪቱ የምእራባውያን በተለይ የአሜሪካ መንግስትና የአውሮፓ መጫወቻና መቀለጃ በመሆኗ ከጎረቤት ሃገራት ጋር በቋሚ የጋራ ጥቅምና ፍላጎት ላይ የተመሰረተ ግንኙነት መፍጠርና ማስቀጠል አለመቻል፣
- እየተቀየረ ያለውን የጂኦ ፖለቲካ እውነታ ግምት ውስጥ ማስገባትና አለማችን ከአንድ የበላይ ልዕለ ሃያል መንግስት ተጽዕኖ ወደ የብዝሃን ሃያላት ማእከል ጎራ መከፋፈሉ ያመጣውን የሚዛን ለውጥ አለመረዳት፣
- ቋሚነት የሌለው የሚዋዥቅ ማንንም አጋር ማድረግ የማይችል፣ በችግር ወቅት በወዳጅነት የቆሙትን እና ሲቆሙ የኖሩትን የቅርብና የሩቅ አጋር ሃገራትን መክዳት፣
- በመጨረሻም ወደኋላ የማንመለስበትን ታሪክ መልሶ መላልሶ ለፖለቲካ ፍጆታ ከመጠቀም ይልቅ ላንዴና ለመጨረሻ ክፍለ አህጉራዊ ህዝብን ማዕከል ያደረገ intra-regional social society በመመስረት የጎረቤት ሃገራት ይበልጥ እንዲያቀራርቡና የጋራ ሃብታቸውን በጋራ እንዲያበለጽጉ የሚያደርግ ፖሊስን ቀርጾ በጽናት መስራት ያለመቻል ናቸው።
ከላይ የተጠቀሱትን የሃገሪቱን ዲፕሎማሲያዊ መሰረታዊ ችግሮች በመገንዘብ የአማራ ህልውና ትግል ዲፕሎማሲያዊ እንቅስቃሴ ረቀቅ ሃሳብን በማዳበር በተገቢው መጠን ለህዝባዊ ውይይት ማቅረብና በጠንካራ የዲፕሎማሲያዊ ግብረሃይል መመራት ይኖርበታል።